Κυριακή 28 Ιανουαρίου 2018

Στο στόχαστρο η οργάνωση των εργαζομένων και η δράση των σωματείων


«ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ» ΚΑΙ «ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΙΣ»


Από κινητοποίηση ενάντια σε απόλυση εργαζόμενου που στοχοποιήθηκε από την εργοδοσία με πρόσχημα τη διαδικασία της «αξιολόγησης»
Από κινητοποίηση ενάντια σε απόλυση εργαζόμενου που στοχοποιήθηκε από την εργοδοσία με πρόσχημα τη διαδικασία της «αξιολόγησης»
Εργοδοτικά εργαλεία περιορισμού της συνδικαλιστικής δράσης, μέσα «πειθάρχησης» και «τιμωρίας» κάθε προσπάθειας οργάνωσης και διεκδίκησης, «μπαμπούλας» και απειλή πάνω από το κεφάλι των εργαζομένων. Οι περιβόητοι «εσωτερικοί κανονισμοί», όπως και οι λεγόμενες «αξιολογήσεις» των εργαζομένων, αποτελούν το «ευαγγέλιο» των μεγάλων επιχειρήσεων, εκπληρώνοντας τους προαναφερόμενους ρόλους και ακόμα περισσότερους.
 Τα παραδείγματα που παρουσιάζει σήμερα ο «Ριζοσπάστης», προερχόμενα από την πείρα τριών κλαδικών σωματείων της Αττικής, έρχονται να επιβεβαιώσουν ότι το χτύπημα του απεργιακού δικαιώματος που ψήφισε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ με το πρόσφατο πολυνομοσχέδιο έρχεται να προστεθεί στο ήδη πλούσιο αντεργατικό οπλοστάσιο που έχουν εξασφαλίσει το αστικό κράτος και η νομοθεσία του στην εργοδοσία για το χτύπημα της συνδικαλιστικής δράσης.

«Μπαμπούλας» για τους εργαζόμενους, λυμένα χέρια για τους μεγαλοεργοδότες
 
Να αποφεύγουν «καθετί το οποίο μπορεί να διαταράξει την τάξη (...) και να επιφέρει υλική ή ηθική ζημία στην εταιρεία». Να συμπεριφέρονται «κατά τρόπο που δεν προσβάλλει ή βλάπτει την επιχειρηματική και κοινωνική εικόνα, τη φήμη και το κύρος της εταιρείας». Να προστατεύουν «τα συμφέροντα της εταιρείας», να συμβάλλουν «στην τήρηση της τάξης και ασφάλειας», να αποφεύγουν και να προλαμβάνουν «ό,τι είναι δυνατό να εμποδίσει την ομαλή λειτουργία» της επιχείρησης. Οι παραπάνω αξιώσεις διατυπώνονται με παρόμοιο τρόπο σε όλους τους «εσωτερικούς κανονισμούς» επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του Εμπορίου.


Οπως είναι προφανές, σε όλες τις παραπάνω γενικές διατυπώσεις «καθρεφτίζεται» κάθε πτυχή της συνδικαλιστικής δράσης που στρέφεται ενάντια στην εργοδοσία, κάθε κινητοποίηση που «εμποδίζει την ομαλή λειτουργία» της επιχείρησης, κάθε ανακοίνωση, ομιλία, παρέμβαση που «βλάπτει την εικόνα της εταιρείας»...

Οι σελίδες των «κανονισμών» σπάνια φτάνουν στα χέρια των εργαζομένων. Ωστόσο, συχνά οι εμποροϋπάλληλοι αναγκάζονται να υπογράφουν ατομικές συμβάσεις στις οποίες αναφέρεται πως συμφωνούν με τον «κανονισμό» της επιχείρησης, όπου κατά κανόνα περιλαμβάνονται μια σειρά από αρνητικές για τους ίδιους προβλέψεις.

Σε πολλές περιπτώσεις, για παράδειγμα, σύμφωνα με τον «κανονισμό», το διάλειμμα δεν θεωρείται χρόνος εργασίας. Οι μετακινήσεις, μεταθέσεις και τοποθετήσεις χαρακτηρίζονται «υποχρεωτικές» για τους εργαζόμενους, ενώ μπορεί να γίνονται ακόμα και σε άλλη πόλη ή άλλη εταιρεία, θυγατρική του ομίλου στον οποίο δουλεύουν. Οπως προβλέπεται ενδεικτικά σε έναν από τους σχετικούς «κανονισμούς», τόπος εργασίας του προσωπικού της επιχείρησης είναι «όλες οι υπάρχουσες και μελλοντικές ανά την Ελλάδα εγκαταστάσεις».

Το τοπίο συμπληρώνει η «αξιολόγηση» των εμποροϋπαλλήλων, που χαρακτηρίζεται «διευθυντικό δικαίωμα». Τα κριτήρια με τα οποία αξιολογούνται οι εργαζόμενοι είναι η «παραγωγικότητά» τους, η «προθυμία» στην άσκηση των καθηκόντων τους, αλλά και η «ευσυνειδησία» και το «ήθος» τους. Τι σημαίνουν τα παραπάνω το αποδεικνύει η ίδια η πείρα των εμποροϋπαλλήλων, που «βαθμολογούνται» με κριτήριο το κατά πόσο συμβάλλουν στο στόχο των επιχειρήσεων για περισσότερα κέρδη, κατά πόσο θυσιάζουν τα δικαιώματά τους, κατά πόσο απέχουν από τη συνδικαλιστική δράση και διεκδίκηση μέσα από τα σωματεία τους...

Με πρόσχημα άλλωστε την «αξιολόγηση» οι εργοδότες επιδιώκουν να «τιμωρήσουν» εργαζόμενους με πρωτοπόρα δράση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η απόλυση ενός εργαζόμενου, μέλους του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας, από την επιχείρηση εμπορίας ηλεκτρολογικού εξοπλισμού «Καυκάς», τον περασμένο Σεπτέμβρη. Οπως είχε καταγγείλει το σωματείο, ο εργαζόμενος στοχοποιήθηκε από την εργοδοσία μέσα από τη διαδικασία της «αξιολόγησης» και απολύθηκε με το πρόσχημα ότι «δεν συμβαδίζει με τις αξίες της εταιρείας», επειδή ακριβώς διεκδικούσε τα δικαιώματα τα δικά του και των συναδέλφων του.

«Επιπλήξεις» και «κυρώσεις» σε συνδικαλιστές και πρωτοπόρους εργαζόμενους
 
Με αντίστοιχη πρόφαση τις «περιοδικές αξιολογήσεις» της επιχείρησης είχε απολυθεί, τον περασμένο Ιούνη, ένας εργαζόμενος από την εταιρεία πληροφορικής «European Dynamics». Οταν έγινε η απόλυση ο εργαζόμενος ήταν υποψήφιος στις αρχαιρεσίες του Συνδικάτου Εργατοϋπαλλήλων Τηλεπικοινωνιών και Πληροφορικής (ΣΕΤΗΠ) που βρίσκονταν σε εξέλιξη.

Οι επιχειρηματικοί όμιλοι στον κλάδο των Τηλεπικοινωνιών και της Πληροφορικής επιστρατεύουν επίσης «εσωτερικούς κανονισμούς» και «αξιολογήσεις» απέναντι στους εργαζόμενους και στα δικαιώματά τους, πρώτα απ' όλα απέναντι στο δικαίωμά τους να αναπτύσσουν συνδικαλιστική δράση. Τα μέλη του ΣΕΤΗΠ γίνονται συχνά αποδέκτες των εργοδοτικών «συστάσεων» και «επιπλήξεων», μόνο και μόνο επειδή ενημερώνουν τους συναδέλφους τους και τους καλούν σε οργάνωση στο κλαδικό και τα επιχειρησιακά σωματεία, επειδή διεκδικούν τα δικαιώματά τους όσον αφορά τα ωράρια, τους μισθούς, τις συνθήκες εργασίας.

Ακόμα και η εξόρμηση στους συναδέλφους τους με την ανακοίνωση του Συνδικάτου συναντά εμπόδια από την εργοδοσία. Στελέχη των επιχειρήσεων, για παράδειγμα, διαμηνύουν στους συνδικαλιστές... πότε και πού «επιτρέπουν» να γίνεται η «διανομή φυλλαδίων». Δε λείπουν και οι «επιπλήξεις» σε συνδικαλιστές που συζητούν με τους συναδέλφους τους έξω από το πλαίσιο αυτό. Ετσι, το μοίρασμα της ανακοίνωσης μπορεί να χαρακτηριστεί ακόμα και «σοβαρή αντισυμβατική συμπεριφορά», «παραβίαση του εσωτερικού κανονισμού» της εταιρείας, «πειθαρχικό παράπτωμα» που απειλεί να επιφέρει τις ανάλογες «κυρώσεις».

Παράλληλα, η εργοδοσία αξιώνει, εμμέσως πλην σαφώς, να έχει λόγο και στο περιεχόμενο της δράσης του Συνδικάτου. Σε μια χαρακτηριστική περίπτωση, Σωματειακή Επιτροπή του ΣΕΤΗΠ δέχθηκε «επιπλήξεις» όταν κάλεσε τους εργαζόμενους μέσα από μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου να πάρουν μέρος σε πορεία ειρήνης, καθώς «το mail της εταιρείας δεν μπορεί να χρησιμοποιείται για τη διάδοση μηνυμάτων που δεν συνδέονται με τα οικονομικά, εργασιακά και συνδικαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων». Με άλλα λόγια, η εργοδοσία δεν αρκείται στο να περιορίζει τον τόπο και το χρόνο στους οποίους το Συνδικάτο έρχεται σε επαφή με τους εργαζόμενους, αλλά θέλει να λογοκρίνει και το περιεχόμενο της δράσης του!

Στόχος των παραπάνω είναι να καλλιεργείται κλίμα φόβου και τρομοκρατίας στους εργαζόμενους, ώστε να διστάζουν να προσεγγίσουν τα σωματεία και τη δράση τους. Η ανασφάλεια και ο φόβος καλλιεργούνται και μέσα από τις «αξιολογήσεις» του προσωπικού, με βάση τα κριτήρια και τους στόχους των εργοδοτών. Οπως έχει καταγγείλει το ΣΕΤΗΠ, με πρόσχημα την «αξιολόγηση» η εργοδοσία «βαφτίζει» τις απολύσεις «δίκαιες», στοχοποιεί πρωτοπόρους εργαζόμενους, προκαλεί ανασφάλεια αλλά και διαμορφώνει συνθήκες ανταγωνισμού μεταξύ των εργαζομένων.

Κατεβατά «απαγορεύσεων» και κλίμα τρομοκρατίας
 
Ολόκληρο κατεβατό από «απαγορεύσεις», «πειθαρχικά παραπτώματα» και «ποινές» περιλαμβάνουν οι «εσωτερικοί κανονισμοί» σε μια σειρά από ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Από το μακρύ κατάλογο των «απαγορεύσεων» δεν λείπουν οι προσπάθειες να τεθούν εμπόδια στη δράση των σωματείων και στην επικοινωνία τους με τους εργαζόμενους.

Για παράδειγμα, σε «κανονισμό» που έχει επεξεργαστεί η εργοδοσία σε ξενοδοχείο της Αττικής, ανάμεσα σε αυτά που «απαγορεύονται» είναι και «η προπαγάνδα οποιασδήποτε μορφής», όπως και «η είσπραξη ποσών με τη μορφή εράνων που προορίζονται για οποιονδήποτε σκοπό». Η εξαίρεση «της νόμιμης συνδικαλιστικής δράσης», στην οποία αναφέρεται ο «κανονισμός», για να τηρούνται τα απαραίτητα προσχήματα, συνοδεύεται από πολλούς ...αστερίσκους: Η ενημέρωση των εργαζομένων «επιτρέπεται» από την εργοδοσία «μόνο εντός του εστιατορίου προσωπικού», ενώ οι ανακοινώσεις των σωματείων αναρτώνται σε «ειδικούς πίνακες». Επίσης, στους εργαζόμενους «απαγορεύεται» να επισκέπτονται «τους χώρους του ξενοδοχείου σε ώρες εκτός ωραρίου».

Πέρα από τα πρακτικά προσκόμματα που επιδιώκει να θέσει στην παρέμβαση του κλαδικού Συνδικάτου Επισιτισμού - Τουρισμού - Ξενοδοχείων Αττικής και των επιχειρησιακών σωματείων, μέσα από τους «κανονισμούς» η εργοδοσία επιχειρεί να καλλιεργήσει κλίμα φόβου και τρομοκρατίας στους εργαζόμενους. Στις σελίδες των σχετικών πονημάτων προβλέπονται με κάθε λεπτομέρεια όλα όσα «επιτρέπονται» και «απαγορεύονται»: Η είσοδος από την οποία πρέπει να προσέρχονται οι ξενοδοχοϋπάλληλοι για να πιάσουν δουλειά, οι ανελκυστήρες και οι τουαλέτες που μπορούν να χρησιμοποιούν, και πάει λέγοντας. Η παράβαση των υποχρεώσεων και των περιορισμών του κανονισμού χαρακτηρίζεται «πειθαρχικό παράπτωμα», το ίδιο ισχύει και για «οποιουδήποτε είδους αντισυμβατική συμπεριφορά». Αντίστοιχα, προβλέπονται πειθαρχικές ποινές που ξεκινούν από την επίπληξη και φτάνουν μέχρι την επιβολή προστίμων και την προσωρινή απομάκρυνση από την εργασία.

Το ...κερασάκι στην τούρτα βάζουν τα μέτρα ...αστυνόμευσης της εργοδοσίας. Οπως διαβάζουμε σε σχετικό «κανονισμό», οι εργαζόμενοι είναι «υποχρεωμένοι να δέχονται τους ειδικούς ελέγχους ή έρευνες», που μπορεί να είναι «συστηματικοί» ή «έκτακτοι» κατά την «ελεύθερη κρίση» της εταιρείας, και γίνονται από τα «εξουσιοδοτημένα όργανα της διεύθυνσης» του ξενοδοχείου, στους ίδιους τους εργαζόμενους και στις χειραποσκευές τους.

Ο ...στενός κορσές που θέλει να φορέσει η εργοδοσία στους εργαζόμενους συνοδεύεται και από επίθεση στα δικαιώματά τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε μια σειρά από «κανονισμούς» προβλέπεται πως το διάλειμμα που κάνουν οι εργαζόμενοι κατά τη διάρκεια της βάρδιάς τους «δεν περιλαμβάνεται στο χρόνο εργασίας» ή πως το προσωπικό οφείλει να εκτελεί «έκτακτη απασχόληση» σε περιπτώσεις «ανάγκης»...


Ε.


Ριζοσπάστης


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου